Δίκαιο Ιθαγένειας
Το Δίκαιο ιθαγένειας (ή Νόμοι περί ιθαγένειας ή Νόμοι Ιθαγένειας) είναι ο νόμος κάθε κράτους, στη δικαιοδοσία του οποίου ορίζονται αφενός τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις της ιθαγένειας και αφετέρου ο τρόπος με την οποία αποκτιέται και χάνεται από κάποιον η ιδιότητα του πολίτη.
Άτομο που δεν είναι πολίτης μια χώρας γενικά χαρακτηρίζεται ως ξένος, ή όπως αναφέρεται στους νόμους, αλλοδαπός. Κάποιος που δεν έχει αναγνωρισμένη ιθαγένεια η υπηκοότητα θεωρείται ανιθαγενής. Με βάση το σύνηθες Διεθνές Δίκαιο κάθε κυρίαρχο κράτος έχει το δικαίωμα να ορίζει ποιον θα αναγνωρίζει ως έχοντα την εθνικότητα και ποιον είναι πολίτης του. Τέτοιοι ορισμοί μπορεί να γίνονται βάσει εθιμικού δικαίου, νόμων, ή δεδικασμένων περιπτώσεων ή συνδυασμό αυτών.
Το δίκαιο της ιθαγένειας βασίζεται είτε στο Δίκαιο του εδάφους (jus soli), είτε στο Δίκαιο του αίματος (jus sanguinis), ή σε συνδυασμό των δύο, ή και ακόμα βάσει σχέσεων γάμου. Το Δίκαιο του εδάφους είναι η αρχή βάσει της οποίας ένα παιδί που γεννιέται στην επικράτεια δικαιοδοσίας ενός κράτους αποκτά την ιθαγένεια αυτού του κράτους. Το Δίκαιο του αίματος (ή Δίκαιο της καταγωγής ή Δίκαιο της συγγένειας), είναι η αρχή βάση της οποίας ένα άτομο αποκτά την ιθαγένεια των γονέων του. Σήμερα, οι περισσότερες αν όχι όλες οι χώρες έχουν ένα συνδυασμό αυτών των δύο αρχών: ούτε παραχωρώντας ιθαγένεια σε όλους όσους γεννιούνται στη χώρα, ούτε αρνούμενοι ιθαγένεια σε παιδιά που γεννήθηκαν εκτός της χώρας.
Στη χώρα μας επικρατεί κατά κύριο λόγο το ius soli χωρίς να αποκλείονται αποκλίσεις. Με το ν. 4735/2020 επήλθαν σημαντικές αλλαγές στη διαδικασία απόκτησης της ελληνικής ιθαγένειας με έναρξη ισχύος την 1η Απριλίου 2021 και δόθηκε η δυνατότητα σε υπηκόους άλλων χωρών που πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις να πολιτογραφηθούν ως Έλληνες πολίτες. Οι προϋποθέσεις, λοιπόν, απόκτησης ελληνικής ιθαγένειας είναι οι κάτωθι:
α. Να είναι ενήλικος κατά το χρόνο της υποβολής της δήλωσης πολιτογράφησης.
β. Να μην έχει καταδικασθεί αμετάκλητα για αδίκημα που τέλεσε εκ δόλου, κατά την τελευταία 10ετία πριν από την υποβολή της αίτησης πολιτογράφησης σε ποινή άνω του 1 έτους.
γ. Να μην έχει καταδικασθεί αμετάκλητα σε ποινή στερητική της ελευθερίας άνω των 6 μηνών, ανεξαρτήτως χρόνου έκδοσης της καταδικαστικής απόφασης, για ένα από τα παρακάτω εγκλήματα:
- ανθρωποκτονίας από πρόθεση και επικίνδυνης σωματικής βλάβης,
- του νόμου περί ναρκωτικών,
- νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες,
- εγκλήματα περί το νόμισμα,
- παιδικής πορνείας και πορνογραφίας, εμπορίας παιδιών, αρπαγής ανηλίκων,
- συγκρότησης ή ένταξης σε εγκληματική ή τρομοκρατική οργάνωση,
- αντίστασης κατά της αρχής,
- κατά της γενετήσιας ελευθερίας και οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής,
- κλοπής, ληστείας, απάτης, υπεξαίρεσης, εκβίασης, τοκογλυφίας
- πλαστογραφίας, ψευδούς βεβαίωσης, υφαρπαγής ψευδούς βεβαίωσης,
- συκοφαντικής δυσφήμισης,
- λαθρεμπορίας, εγκλήματα που αφορούν τα όπλα, αρχαιότητες,
- λαθρομετανάστευσης
δ. Να μην τελεί υπό απέλαση ή άλλη εκκρεμότητα του καθεστώτος νόμιμης παραμονής του στη Χώρα.
ε. Να διαμένει στην Ελλάδα νόμιμα για 7 συνεχή έτη πριν από την υποβολή της αίτησης πολιτογράφησης.
