Δίκαιο Κοινωνικής Ασφάλισης
Η παροχή κοινωνικής ασφάλισης συνιστά δικαίωμα των εργαζομένων και συνάμα υποχρέωση του Κράτους. Ειδικότερα, με βάση το άρθρο 22 παρ.5 Σ, « Tο κράτος μεριμνά για την κοινωνική ασφάλιση των εργαζομένων, όπως νόμος ορίζει».
Από τη διατύπωση του άρθρου αυτού συνάγεται ότι ο συνταγματικός νομοθέτης θέτει μια επιφύλαξη υπερ του νόμου. Τούτο συνεπάγεται ότι στο νομοθέτη εναπόκειται να ορίζει τους άξονες τη γενικότερη ασφαλιστική πολιτική του Κράτους. Ως εκ τούτου η κοινωνική ασφάλιση πρέπει να νοηθεί ως κλάδος της κοινωνικής προστασίας.
Υποχρέωση του κράτους συνιστά η διασφάλιση και απόλαυση του δικαιώματος αυτού απ’ όλους τους εργαζομένους. Με το θεσμό αυτό επιτυγχάνεται τόσο η προστασία των εργαζομένων από εργατικούς ή άλλους οικονομικούς κινδύνους όσο και η εμπέδωση της αρμονίας και κοινωνικής αλληλεγγύης εντός του κοινωνικού συνόλου με την ίση μεταχείριση και παροχή όμοιων παροχών σ’ όλους.
Ένα ευρωπαϊκό κράτος πρόνοιας οφείλει να εξασφαλίζει ένα ικανοποιητικό επίπεδο ασφαλιστικών παροχών επί ίσοις όροις, διανεμητικό καθώς και ένα συνταξιοδοτικό σύστημα ανταποκρινόμενο πλήρως στα χρόνια εργασίας και καταβολής ασφαλίστρων από τους εργαζομένους. Εντούτοις, τούτο δε συνεπάγεται ότι το συνταξιοδοτικό σύστημα θα πρέπει να είναι ανταποδοτικό διότι κάτι τέτοιο θα έθετε σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των ασφαλιστικών φορέων. Συνεπώς, στο δίκαιο αυτό εντάσσονται οι κοινωνικοί κίνδυνοι ως αφετηριακή έννοια της κοινωνικής ασφάλειας, η διάκριση (κοινωνικής) ασφάλισης και ασφάλειας, η οργάνωση της κοινωνικής ασφάλισης στην Ελλάδα, η ασφάλιση των μισθωτών στους υπάρχοντες φορείς και πλέον στον ενιαίο e-ΕΦΚΑ, ζητήματα του χρόνου ασφάλισης, οι εισφορές και τέλος οι κάθε είδους παροχές (συντάξεις λόγω γήρατος, λόγω αναπηρίας, λόγω θανάτου, παροχές ασθένειας και μητρότητας σε είδος και σε χρήμα, επιδόματα ανεργίας).
Κατ’ ουσίαν πρόκειται για έναν πολύπαθο θεσμό ο οποίος βρίσκεται την τελευταία 15ετία αντιμέτωπος με τα σύγχρονα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας, όπως την ανεργία, την έλλειψη αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων, τα οποία σε συνδυασμό με τη κρίση περί συνταγματικότητας των πρόσφατων περικοπών των κοινωνικοασφαλιστικών παροχών, εντείνουν την δυσκολία εφαρμογής μιας δίκαιης και αποτελεσματικής κοινωνικής πολιτικής.
